چرا بعضی از خانم های باردار پرخاشگر و عصبی می شوند؟

تغییرات هورمونی در بارداری، باعث پرخاشگری در خانم های بارداری می شود

« از زمانی که همسرم باردار شده دیگر آن زنی نیست که می شناختم! قبلا فوق العاده آرام و صبور بود اما حالا پرخاشگر و بدخلق شده است. با شنیدن کوچک ترین مخالفتی از سوی من بهم می ریزد و داد می زند. انگار همیشه عصبی است.» شاید اینها حرف های شمایی که قرار است به زودی پدر شوید هم باشد. در مواجهه با این رفتار معمولا سوال های زیادی ذهن اطرافیان را مشغول می کند؛ چه اتفاقی افتاده؟ چرا رفتار او این گونه تغییر کرده است و... خبر خوش اینکه این حالت طبیعی و البته گذر است و جای نگرانی ندارد.با دکتر   رضایی، متخصص زنان و زایمان، در مورد علت های بروز این تغییر گفت وگو کردیم.

چرا در دوران بارداری ناگهان رفتار برخی خانم ها تغییر می کند و پرخاشگر و عصبی می شوند؟

دلیل این موضوع تغییرات هورمونی است. هورمونهای استروژن و پروژسترون روی رفتار خانم ها تاثیر میگذارند و به خصوص استروژن باعث می شود خانم باردار صبوری خود را از دست بدهد و سر کوچک ترین مساله پرخاش کند. حتی ممکن است سرمساله ای بی اهمیت گریه و مرتب اطرافیان را سرزنش کند. البته در این میان فقط هورمون ها مقصر نیستند. تغییرات فیزیکی دوران بارداری، حالت تهوع و بروز برخی دردها در ۳ ماهه نخست بارداری و ترس از زایمان، ترس از تربیت فرزند آینده و ترس از بی توجهی همسر بعد از تولد فرزند مخصوصا اواخر بارداری و خستگی و مشغله زیاد بعد از زایمان می تواند باعث تغییر رفتار خانم باردار باشد.

این تغییر خلق تا چه زمانی ادامه پیدا می کند؟

تغییرات خلق و خو در ۳ ماهه اول مشخص تر است. بعد از اتمام ۱۲ هفته نخست بارداری به تدریج این حالت برطرف می شود و در ۳ ماهه آخر دوباره بروز می کند. البته در برخی خانم ها در تمام طول دوران بارداری این تغییر وجود دارد و کاهش آن به رفتار اطرافیان و حمایت های آنها وابسته است.

یعنی پرخاشگری و عصبی بودن، در تمام خانم های باردار وجود دارد؟

نه، خانم هایی هم هستند که اصلا دچار تغییرات خلق و خو نمی شوند. حتی این موضوع در یک خانم از یک بارداری به بارداری دیگر تفاوت دارد و به میزان حساسیت خانم به مسائل برمی گردد.

خانم باردار چه کمکی می تواند به خود کند؟

استراحت و حفظ آرامش بهترین راهکار است. ماساژدرمانی، شنا در آب یا ورزش یوگا به افزایش آرامش مادر آینده کمک می کند. کار دیگری که توصیه می کنم و در احادیث نیز به آن اشاره شده، خواندن قرآن و دعا کردن است. احادیث بسیاری داریم که در آنها ذکر شده در هر ۳ ماهه از بارداری خواندن چه سوره هایی از قرآن و چه دعاهایی مستحب است و روی جنین اثر مثبت می گذارد. این کار آرامشی درونی به خانم باردار می دهد. تحقیقات علمی روی کسانی که تحت عمل جراحی قرار گرفته اند نشان داده خواندن دعا مخصوصا در کسانی که تحت آموزش های دینی قرار گرفته اند، اثری مشابه و حتی بیشتر از مسکن های قوی دارد.

اطرافیان یک خانم باردار در مواجهه با چنین تغییری چه باید کنند؟

همسر نقش بسیار کلیدی در این میان بازی می کند. شاید بهتر باشد به جای قضاوت و انتقاد از مادر آینده، درک کند که تغییرات خلق و خو در این دوران طبیعی و البته گذر است و گرچه رفتار مادر آینده تند است و او را می آزارد اما باید سعی کند همسرش را بفهمد و پشتیبان او باشد. صبوری و آرام بودن بهترین رفتار در مقابل خانم بارداری است که پرخاشگر شده است.

 مصرف فلوکستین در بارداری,افسردگی در بارداری

از مصرف خودسرانه فلوکستین در بارداری جلوگیری کنید

  آیا مصرف فلوکستین در بارداری مجاز است؟

داروی فلوکستین از داروهای ضدافسردگی در روان پزشکی است که با تجویز متخصص مغز و اعصاب باید مصرف شود و دارویی آزاد و بدون نسخه محسوب نمی شود. سرانه مصرف این دارو در کشورهای اروپایی و آمریکایی بالاست زیرا پذیرش مردم این کشورها برای مصرف این نوع داروها بالاتر از کشور ماست. در دوران بارداری مصرف این دارو مجاز است و اثر منفی بر سلامت جنین ندارد اما مصرف خودسرانه را توصیه نمی کنیم.

خانم بارداری که دچار تندخویی و پرخاشگری است، حتما در کنار چکاپ های روتین نزد متخصص زنان و زایمان باید از یک روان پزشک نیز مشاوره بگیرد. تنها به واسطه اینکه خانمی در دوران بارداری دچار تندخویی شده، مصرف دارو توصیه نمی شود. در بیشتر موارد با رعایت بهداشت روان می توان خشم را مدیریت کرد اما اگر خانمی سابقه اختلالات روان پزشکی دارد و در دوران بارداری عود کرده، می تواند با مراجعه به روان پزشک به کمک داروهایی که در بارداری مصرف آنها خطرناک نیست، پرخاشگری و عصبانیت خود را کنترل کند.

7 قانون طلائی تغذیه در دوران بارداری

1-حتی اگر تغذیه خوبی داشته‌اید رژیم غذائی خود را متعادل‌تر کنید.

تقریبا" همه بانوان باردار به مقادیر بیشتری پروتئین، بعضی از انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند اسید فولیک و آهن و کالری برای دریافت انرژی نیاز دارند. غذاهای آماده را محدود کنید زیرا آنها فقط حاوی مقادیر زیادی کالری بدون ارزش غذائی هستند.

به خاطر داشته باشید که معنای بهتر خوردن همیشه بیشترخوردن نیست. شاید تعجب کنید اما شما فقط روزانه به 300 کالری بیشتر از قبل نیاز دارید یعنی در کل 2500 کالری روزانه. خیلی راحتتر از آن چیزی که فکر می‌کنید این 300 کالری اضافه به بدن شما می‌رسد.

2. از خوردن گوشت و ماهی خام و پنیرهای نرم بپرهیزید

مطلقا" به غذاهای دریائی خام مثل سوشی خام یا صدف نزدیک نشوید. همچنین از شیر پاستوریزه نشده، پنیرهائی مانند کامبرت و فتا، گوشتهای کم پخته شده یا خام پرهیز کنید. بعضی از انواع ماهی حاوی متیل جیوه می‌باشند ترکیبی که به نظر می‌رسد در دوز بالا برای مغز در حال رشد جنین و فرزند شما خطرناک است. توصیه این است که مصرف ماهی تن و نیز انواع کنسرو ماهی را به 340 گرم (معادل دو وعده) در هفته محدود کنید. در ضمن مراقب نظافت آشپزخانه‌تان باشید. همه موارد بالا می‌توانند منبع باکتری بوده و به فرزند متولد نشده شما آسیب برسانند.

نوشیدن الکل در زمان حاملگی می‌تواند باعث آسیبهای فیزیکی، اختلالات یادگیری و مشکلات احساسی در فرزند شما شود. بنابراین تعداد زیادی از متخصصین توصیه می‌کنند که در تمام دوران بارداری از خوردن مشروبات الکی خودداری کنید.

همچنین شما باید از خوردن نوشیدنی‌های کافئین دار تا حد امکان بپرهیزید. ممکن است که تحمل این روشهای تغذیه‌ای درماههای اول برای شما خیلی ناخوشایند و سخت باشد اما توجه داشته باشید که بعضی از مطالعات نشان داده‌اند که دریافت بیش از 4 فنجان قهوه در روز می‌تواند باعث سقط، وزن کم نوزاد و حتی مرده زائی شود. کافئین در چای، کولاها، شکلات و نوشیدنی های غیر الکلی و کاکائو نیز وجود دارد. به جای اینها دم کرده‌های بدون کافئین بیاشامید. البته بهترین روش این است که از نوشیدنیهای سالمتر مثل شیر کم چربی، آب میوه های خالص و یا یک لیوان آب با چند قطره لیمو استفاده کنید.

3. از قرص های ویتامین و مواد معدنی استفاده کنید

در یک دنیای ایده آل و کامل، بدون وجود تهوع‌های صبحگاهی و ویارهای شدید، یک برنامه غذائی خوب و کامل باید شامل کلیه موادی باشد که شما در دوران بارداری به آن نیاز دارید. اما در دنیای واقعی ما، دریافت قرص‌های ویتامین به همراه مواد معدنی می‌تواند تضمین‌کننده این باشد که شما همه مواد غذائی مورد نیاز خود را دریافت می‌کنید. مطمئن شوید که داروی شما حاوی 600 تا 800 میکروگرم اسید فولیک است زیرا کمبود این ویتامین گروه B می‌تواند باعث نقایصی در لوله عصبی جنین مانند اسپاینا بیفیدا شود. در ماههای بعد شما معمولاً احتیاج به دریافت آهن و کلسیم خواهید داشت تا مطمئن شوید که مقادیر مورد نیاز از این مواد را دریافت می‌کنید.

افرادی که رژیم گیاهخواری داشته و یا مشکل پزشکی خاصی مانند دیابت، دیابت حاملگی، کم خونی و سابقه تولد نوزاد با وزن پایین را دارند باید با پزشک‌شان در مورد نوع ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز خود مشورت کنند.

همواره به خاطر داشته باشید که بیشتر ، همیشه بهتر نیست. از خوردن مقادیر زیاد ویتامین ها و مواد معدنی بپرهیزید زیرا این عمل می‌تواند به فرزند در حال رشد شما آسیب بزند.

قرص های ویتاین

 4. در دوران حاملگی رژیم نگیرید

رژیم گرفتن در دوران حاملگی به شدت برای شما و جنین‌تان خطرناک است. بسیاری از رژیم های کاهش وزن همراه با کاهش دریافت آهن، اسید فولیک و بسیاری از ویتامینها و مواد معدنی مورد نیاز می‌باشد. به یاد داشته باشید که افزایش وزن یکی از نشانه های مهم حاملگی طبیعی است. احتمال به دنیا آوردن نوزاد سالم در بانوانی که خوب غذا خورده و افزایش وزن طبیعی دارند بیشتر است. بنابراین اگر شما با خوردن غذاهای تازه و سالم و مقوی در حال اضافه کردن وزن هستید نگران نشوید، شما باز هم بزرگتر و چاق تر خواهید شد.

5. توجه داشته باشید که به تدریج افزایش وزن پیدا کنید

به طور کلی، اگر وزن شما پیش از حاملگی مناسب بوده شما باید بین 11تا 15 کیلو گرم اضافه وزن پیدا کنید. اگر شما کمی‌کمبود وزن داشته اید می‌توانید قدری بیشتر مثلا 5/12 تا 18کیلوگرم وزن اضافه کنید و اگر وزنتان بالا بوده باید قدری کمتر و بین 7 تا 5/11 کیلوگرم وزن اضافه کنید. اگر شما کوتاه قد هستید (157 سانتیمتر و یا کمتر) یا در دوران نوجوانی هستید و یا بیشتر از یک جنین دارید باید در مورد افزایش وزن مناسب با پزشک خود مشورت کنید. این که چه زمانی افزایش وزن پیدا کنید تقریبا" به اندازه میزان آن مهم است. کمترین اضافه وزن باید در سه ماهه اول باشد، بین 900 گرم تا 2 کیلو، و بعد به تدریج وزن شما اضافه‌تر شود؛ بیشترین اضافه وزن باید در سه ماهه آخر یعنی زمانی که جنین بیشترین رشد را دارد، اتفاق بیافتد، حدود 450 گرم در هر هفته.

6. هر چهار ساعت یک بار، یک غذای کم حجم میل کنید

حتی اگر شما سیر باشید ممکن است فرزند‌تان گرسنه باشد؛ بنابراین سعی کنید که هر 4 ساعت یک بار چیزی میل کنید. اگر ویار دارید یا حالت تهوع یا سوزش سر دل یا سوء هاضمه، خواهید دید که دریافت 5 یا 6 وعده غذا با حجم کم بسیار قابل تحمل‌تر است تا خوردن سه وعده غذای پر حجم. هیچ کدام از وعده‌های غذائی خود را حذف نکنید، ممکن است که شما گرسنه نباشید اما فرزند شما مرتبا به مواد غذائی نیاز دارد.

7. گاهی با خوردن مواد شیرین مورد علاقه تان از خودتان پذیرائی کنید

اگر چه غذاهای فرآوری شده و میان وعده های بسته بندی شده موجود در بازار و دسرهای شیرین نباید جزو مواد غذائی همیشگی شما باشند، اما این دلیل نمی‌شود که در دوران بارداری از همه خوراکیهای مورد علاقه خود چشم‌پوشی کنید. بعضی از جایگزین‌های خوب در این مورد می‌تواند شامل: یک دسر موزی، شربت بدون چربی و یخ زده میوه ها و یا ماستی که با بیسکویت مخلوط شده است باشد. اما یادتان باشد که اگر تسیلم وسوسه شدید و گاهی شیرینی، کیک و یا چیز مشابهی خوردید خودتان را سرزنش نکنید چون مقدار کمی‌کیک یا شیرینی اصلا به شما و فرزندتان صدمه نمی‌زند